І. Есенберлин:«Менің ойымша бұл дүниеде махаббаттан артық дүние
жоқ»,- деген болатын. Бұл дүниеде өз жақыныңа ақ көңіл жанашырлық
қатынасың болмаса , адамның ешқандай жеке жетістіктері , тіпті оның жеке
шығармашылық табыстары оған шынайы бақыт әкелмейді. Басқа адамға
деген қамқорлық , сүйіспеншілік адам өмірінің шынайы мәні болып
табылады. Егерде адамда күнделікті жақсы қарым қатынас , ізгі ниеті
құлшыныс өз кәсібін шын сүйетін адам және де отбасында құрметті ,
ортасына сыйлы жан әрқаншанда өзін осы дүниеде бақытты екенін осы Ілияс
Есенберлиннің «Ғашықтар» романын оқығанда өмірдің қандай қаталдығына
қарамастан адам өз тағдырын өзгертуі өз қолында екендігіне көз жеткізе
алады.